Trends en ontwikkelingen in 2023

2023 opnieuw recordjaar voor geschillen over bouwen  

Het aantal juridische geschillen over (ver)bouwen en zonnepanelen bereikte in 2023 opnieuw een record. Zo steeg het aantal bouwzaken met maar liefst 36 procent tot 11.100 meldingen. Bovendien zijn er aanzienlijk meer juridische hulpvragen over zonnepanelen (+28 procent) dan vorig jaar, terwijl toen al sprake was van een verdubbeling in vergelijking met 2021. Het totale aantal meldingen dat we ontvingen (118.776) blijft wel stabiel ten opzichte van 2022 (119.588). Een snelle stijger in de categorie ‘Werk & Inkomen’ is daarnaast het aantal geschillen over ziekte -en re-integratie (+15 procent). Het aantal zaken die gaan over ‘Aankopen & Diensten’ nam juist af.

Aantal juridische hulpvragen per jaar

Aantal juridische hulpvragen per aandachtsgebied

Trend van verharding, toch oplossingen bereikt

We merken in onze praktijk dat de verhoudingen steeds vaker verhard zijn. Van verdraagzaamheid naar elkaar en de wens om er samen uit te komen is minder vaak sprake. Het mediationteam van SAR kan dan toch voor veel mensen een uitstekende oplossing bieden. Met mediation gaan partijen met elkaar in gesprek en komen onder professionele begeleiding samen tot een oplossing. In 2023 werden bij SAR 51 mediationtrajecten gedaan. Mediation is het vaakst ingezet bij burenrechtzaken, gevolgd door arbeidsrechtzaken. Deze klanten zijn zeer tevreden over het traject, hebben een goede relatie met de andere partij behouden en geven aan tot een succesvolle oplossing te zijn gekomen.

Lees hoe deze ouders door inzet van mediation weer op goede voet met een zorginstelling kwamen. 

Vraag naar online juridische informatie en tools groeit  

We zien dat er steeds meer gezocht wordt naar juridische informatie om conflicten te voorkomen of zelf op te lossen. Of het nu gaat om kennisartikelen op onze website of informatie via social media. Voorbeelden zijn de artikelen rondom het thema Werken met vragen over de geldigheid van vakantiedagen. Of over het verlengen van tijdelijke contracten. Ook het thema Wonen is populair. Met vragen over overhangende takken van de buren, of het niet rond krijgen van de financiering voor een woning. Een populair onderwerp bij jongeren was "vapen". Op TikTok werd onze video over dit onderwerp maar liefst 366.600 keer bekeken.

Stijgend gebruik van online zelfhulpmiddelen  

Naast het gebruik van informatieve artikelen zien we een sterke stijging in het gebruik van online zelfhulpmiddelen. Zo zagen we in 2023 het gebruik van voorbeeldbrieven op onze website toenemen met meer dan 100% ten opzichte van het jaar ervoor. De meest gebruikte voorbeeldbrieven zijn de brief "Ontevreden over aankoop" en "Ingebrekestelling auto of motor". Ook onze juridische adviestools werden in 2023 vaak geraadpleegd door bezoekers van onze website. We zagen daar een toename van maar liefst 90%. Deze tools helpen om inzicht te krijgen en een probleemsituatie zelf op te kunnen lossen. Daarmee zijn meer conflicten voorkomen en gede-escaleerd.

Vooruitblik op 2024

De ontwikkelingen in de maatschappij rondom stijgende prijzen, leveringsproblemen en personeelstekorten blijven ons ook in 2024 voorlopig bezig houden, ook binnen de rechtshulpverlening. Daarmee verwachten we ook in 2024 weer net zo veel hulpvragen als in 2023. Verder verwachten wij dat de behoefte aan online adviezen en zelfhulptools verder toeneemt. Dit is voor ons richtinggevend bij de ontwikkeling van nieuwe tools, net als het de-escaleren of het voorkomen van geschillen en daarmee juridisch leed.

Over de Juridische Barometer

Een conflict of probleem, niemand zit er op te wachten. Toch hebben we niet altijd zelf in de hand wat er op ons pad komt. Met welke problemen mensen allemaal te maken krijgen, zien we terug in de juridische hulpvragen die wij ontvangen bij Stichting Achmea Rechtsbijstand.

Een overzicht van deze juridische hulpvragen publiceren wij jaarlijks in januari in de Juridische Barometer

Wij doen dit omdat juridische hulpvragen een goed beeld geven van hoe het ervoor staat in de maatschappij. Daarnaast helpt het ons te weten waar en waardoor conflictsituaties ontstaan. Zodat wij – maar ook anderen – eerder hulp kunnen bieden. Liefst voordat een conflict ontstaat of uit de hand loopt.

Het is naast het geven van uitstekende rechtshulp ook ons doel om zoveel mogelijk juridisch leed te voorkomen

Dat is niet alleen fijn voor klanten, maar ook goed voor de maatschappij. Want als we geschillen kunnen voorkomen of eerder oplossen, houden we de premies betaalbaar en het recht toegankelijk voor zoveel mogelijk mensen. Stichting Achmea Rechtsbijstand geeft onafhankelijke juridische hulp aan mensen met een rechtsbijstandsverzekering van Interpolis, Centraal Beheer, FBTO, Avéro Achmea, HEMA en InShared. Bij elkaar zo’n 1,3 miljoen huishoudens en bedrijven.