Jouw rechten en plichten bij zorgverlof

Zorgverlof is bedoeld om tijdelijk minder te werken en te zorgen voor een naaste die ziek of hulpbehoevend is. Maar hoe zit het met je rechten en plichten als werknemer? Mag je werkgever voorwaarden stellen of zorgverlof weigeren? En wat als er niets in je cao staat? In dit artikel lees je belangrijkste regels, zodat je precies weet waar je aan toe bent.

Voorbeeld

Anna werkt 24 uur per week. Haar dochter breekt haar been en moet enkele weken thuisblijven om te herstellen. Anna vraagt zich af of zij hiervoor zorgverlof kan opnemen en welke regels er gelden.

Recht op zorgverlof zonder cao

Ook als je cao of arbeidsovereenkomst niets over zorgverlof zegt, heb je recht op de wettelijke regeling. Deze geldt voor alle werknemers in Nederland. Je mag kortdurend zorgverlof opnemen als je moet zorgen voor een naaste en langdurend zorgverlof als langdurige, intensieve zorg nodig is.

Lees meer over het opnemen van zorgverlof

Tip: Controleer altijd of je cao gunstigere afspraken heeft, zoals een hoger percentage loondoorbetaling of extra uren.

Verschillen in zorgverlof per sector

De wettelijke basis is overal gelijk, maar sectoren kunnen aanvullende afspraken maken:

  • Zorgsector: vaak uitgebreidere regelingen voor mantelzorgers en hogere loondoorbetaling.
  • Onderwijs: vaste vakanties maken het plannen van zorgverlof soms ingewikkelder.
  • Overheid: soms extra verlofuren voor mantelzorg, afhankelijk van interne afspraken.

Voorbeeld: Werk je in de zorg en staat in je cao dat kortdurend zorgverlof volledig wordt doorbetaald? Dan gelden die afspraken bovenop de wet.

Kan de werkgever zorgverlof weigeren?

Een werkgever mag zorgverlof alleen weigeren als er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn. Denk aan situaties waarbij jouw afwezigheid het bedrijf ernstig in de problemen brengt. Een gewone werkdruk is geen reden om zorgverlof te weigeren.

Stappenplan bij weigering:

  1. Vraag om een schriftelijke motivatie.
  2. Controleer je cao en de wet.
  3. Bespreek alternatieven, zoals gedeeltelijk verlof.
  4. Kom je er niet uit? Schakel juridische hulp in, bijvoorbeeld via je vakbond of rechtsbijstand.

Mag de werkgever voorwaarden stellen?

Ja, de werkgever mag vragen om informatie om te beoordelen of je recht hebt op zorgverlof. Dat kan zijn:

  • Een verklaring van een arts (zonder medische details)
  • Een bevestiging van een ziekenhuisafspraak
  • Informatie over de relatie tot de persoon voor wie je zorgt

Let op: De werkgever mag geen privacygevoelige medische informatie van jou of de zieke opvragen.

Loondoorbetaling en afwijkende afspraken

  • Kortdurend zorgverlof: minimaal 70% loon (met een maximum tot het minimumloon).
  • Langdurend zorgverlof: meestal onbetaald, tenzij anders in cao of arbeidsovereenkomst.

Sommige werkgevers bieden extra verlofuren of betalen langdurend zorgverlof gedeeltelijk door.

Veelgestelde vragen over rechten en plichten

Kan mijn werkgever weigeren als er genoeg personeel is?

Nee, alleen bij zwaarwegende bedrijfsbelangen mag zorgverlof geweigerd worden.

Meer over zorgverlof aanvragen

Heb ik recht op zorgverlof als mijn cao er niets over zegt?
Ja, de wettelijke regeling geldt voor alle werknemers in Nederland.
Hoe weet ik of mijn sector extra regels heeft?
Controleer je cao en vraag je HR-afdeling of er aanvullende afspraken zijn over zorgverlof.
Mag mijn werkgever medische gegevens opvragen?
Nee, alleen algemene informatie over de zorgsituatie, zonder medische details.
Wat kan ik doen als mijn werkgever zorgverlof weigert?
Vraag om schriftelijke uitleg, bekijk je rechten en schakel zo nodig juridische hulp in.