WHOA: voorkom een faillissement in 6 stappen

De Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) helpt ondernemers een faillissement te voorkomen. Door de WHOA kan een ondernemer bij een dreigend faillissement zonder instemming van alle schuldeisers een akkoord bereiken over een schuldregeling. De WHOA is actief sinds 1 januari 2021. In dit artikel leest u wat de WHOA voor u kan betekenen.

Voorbeeld

U bent Mkb’er en u heeft een winkel met een hoge huurlast. Door het wegvallen van omzet door de coronacrisis kunt u de huur niet meer betalen. De huur opzeggen is pas mogelijk over 3 jaar. Wat nu? Voor een situatie als deze kunt u gebruik maken van de WHOA en de schulden opnieuw indelen met een akkoord.

Wanneer kan ik gebruik maken van de WHOA?

De WHOA is gericht op het voorkomen van een faillissement. Dat gebeurt door het bereiken van een akkoord met de meerderheid van de schuldeisers en aandeelhouders. Een ondernemer kan gebruik maken van de WHOA als de hij door te hoge (vaste) lasten failliet dreigt te gaan. Tijdens een WHOA-traject mag de ondernemer een voorstel doen aan de schuldeisers om de (vaste) lasten te verlagen of anders in te richten. De rechter kan dit voorstel vervolgens bevestigen in een akkoord. Het doel van dit akkoord is dat een onderneming kan blijven voortbestaan. Een ondernemer mag 1 keer in de 3 jaar gebruik maken van de WHOA. Een goede voorbereiding is daarom belangrijk. De rechter hoeft namelijk geen akkoord te geven op het akkoord als het voorstel niet haalbaar of realistisch is. Als dat gebeurt, valt u terug op het faillissementstraject. Verder is het belangrijk om te weten dat niet alleen de ondernemer zelf kan vragen om een WHOA-traject. De schuldeiser(s) of ondernemingsraad kunnen ook een verzoek doen voor een WHOA-traject.

Stappenplan voor de WHOA

Bent u ondernemer en wilt u een faillissement voorkomen met behulp van de WHOA? Volg dan ons stappenplan. Goed om te weten: als ondernemer blijft u tijdens het WHOA-traject de ondernemer van het bedrijf en dus beslissings- en beschikkingsbevoegd.

STAP 1: Keuze van de ondernemer

Bij aanvang van het WHOA-traject maakt de ondernemer de keuze:

  • Gaat de ondernemer zelf het WHOA- traject doorlopen en een akkoord voorleggen aan de schuldeiser(s)? Of:

  • Wijst de ondernemer een herstructureringsdeskundige aan om het WHOA- traject met de ondernemer te doorlopen? U kunt onder andere denken aan: bedrijfsjurist, curator of uw financieel adviseur.

STAP 2: Geldstromen

Bepaal de geldstromen en de schulden. Inventariseer hoe u het faillissement kunt voorkomen. Kijk naar wat nodig is om de schuldenlast te verlagen en voldoende zekerheid te geven aan de schuldeisers. U kunt onder andere denken aan een voorstel om:

  • schulden opnieuw in te delen. Hiermee kunt u mogelijk fiscaal voordeel behalen;

  • schulden te verlagen, bijvoorbeeld door een nieuwe lening met lage rente af te sluiten om een andere, duurdere lening mee af te betalen;

  • rentepercentages op lopende leningen te verlagen, bijvoorbeeld omdat het onderpand meer waard is geworden, of de bank wil meewerken aan het voorkomen van een faillissement;

  • een (deel van een) lening boetevrij af te lossen;

  • overeenkomsten eenzijdig op te zeggen binnen het WHOA- traject, zoals de huurovereenkomst bedrijfsruimte. Dit is een uitzondering die een rechter kan goedkeuren;

  • het aantal aflossingstermijnen op lopende leningen te verlengen;

  • aandelen uit te geven;

  • delen van vorderingen kwijt te schelden, zoals wettelijke rente en buitengerechtelijke kosten. Voor schuldeisers kan dit interessant zijn omdat bij het een faillissement niet zeker is dat de schuld wordt voldaan.

STAP 3: Opstellen van een conceptakkoord WHOA

  • Maak een redelijk aanvaardbaar conceptakkoord dat u kunt nakomen.

  • Beslis welke schuldeisers er worden meegenomen in het conceptakkoord en wie niet.

  • De voorbereiding van het WHOA-traject gebeurt achter gesloten deuren. Het moment van het openbaar maken van het WHOA-traject kunt u zelf kiezen.

STAP 4: Startverklaring

Bij de start van de WHOA procedure moet de ondernemer een startverklaring indienen bij de rechtbank. Vanaf dat moment heeft de ondernemer het voordeel dat de schuldeisers, ook de bank, geen beslag kunnen leggen op de goederen van de ondernemer. De beslagen die zijn gelegd komen te vervallen. Het kan een strategische keuze zijn om stap 4 voor stap 2 of stap 3 te zetten.

STAP 5: Conceptakkoord WHOA

Leg het voorstel dat in een conceptakkoord van het WHOA-traject is beschreven voor aan de schuldeisers. De schuldeisers worden verdeeld in verschillende klassen, gericht op de rangorde van de schuld. U biedt het conceptakkoord per klasse aan. 1 stem per klasse is voldoende om het conceptakkoord definitief te maken. Kortom: de schuldeisers die betrokken zijn in het conceptakkoord hoeven niet allemaal akkoord te gaan voor de werking van het akkoord. De weigeraars krijgen een dwangakkoord . De kans dat u een faillissement kunt voorkomen wordt zo veel groter.

Extra notitie

  • Voor kleine Mkb’ers (minder dan 50 werknemers) onder de schuldeisers is een grens ingesteld. Zij krijgen minimaal 20% van de openstaande schuld.

  • De arbeidsrechtelijke kant van de onderneming, zoals het beëindigen van een arbeidsovereenkomst of lonen verlagen, kan niet worden meegenomen in het conceptakkoord.

  • De schuldeisers die de ondernemer niet heeft betrokken bij het WHOA- traject behouden hun volledige schuld. De ondernemer zal deze ook volledig moeten voldoen en hij moet zich houden aan de gemaakte afspraken.

STAP 6: Stempel van de rechter

De ondernemer legt het concept akkoord van het WHOA-traject voor aan de rechter. De rechter geeft vervolgens een stempel. Daarmee is het akkoord geldig.

De rechter geeft geen stempel als:

  • er geen situatie van dreigend faillissement was;

  • er geen redelijk en haalbaar conceptakkoord in het WHOA-traject is aangeboden;

  • schuldeisers onterecht niet in het voorstel zijn meegenomen;

  • de uitzondering Kleine Mkb’er (zie stap 5) niet heeft meegenomen, waardoor de betreffende schuldeiser minder dan 20% van de vordering ontvangt;

  • de ondernemer in zijn voorstel schuldeisers heeft voorgetrokken;

  • de ondernemer misbruik heeft gemaakt van de wet, bijvoorbeeld door onterecht een huurovereenkomst op te zeggen.

Duur van het WHOA-traject

De WHOA is een relatief snelle procedure. In een tijdbestek van 2 á 3 maanden kan alles rond zijn.

  • Het opstellen van het conceptakkoord in een WHOA-traject duurt gemiddeld een maand;

  • De schuldeisers krijgen minimaal 8 dagen de tijd voor het doornemen van het conceptakkoord;

  • De ondernemer organiseert daarna een stemming voor de betrokken schuldeisers;

  • De ondernemer of de deskundige die het WHOA-traject leidt stelt binnen 7 dagen na de stemming een verslag op, met onder andere de uitkomst van de stemmen;

  • Stempel van de rechter (doorlooptijd is (nog) onbekend).