De wet Arbeidsmarkt in balans: wat verandert er per 1 januari 2020?

1. Wijzigen van de transitievergoeding

   Werknemers krijgen vanaf de eerste dag dat zij in dienst zijn, met een vast of tijdelijk contract, recht op een ontslagvergoeding. Dit is de zogenoemde transitievergoeding. In de oude situatie bouwen werknemers pas vanaf 2 jaar in dienst rechten op voor de transitievergoeding.
   Voor werknemers die langer in dienst zijn wordt de opbouw van de ontslagvergoeding (de transitievergoeding) verlaagd. Vanaf 1 januari 2020 heeft iedere werknemer recht op een derde van het maandsalaris per gewerkt jaar.

2. Vast wordt minder vast, maar ook minder snel vast contract

   Het ontslagrecht wordt versoepeld om makkelijker een vast contract te kunnen krijgen. Het moet de angst bij werkgevers wegnemen dat zij niet meer van werknemers afkomen als er een onwerkbare situatie ontstaat. In de oude situatie kon men alleen ontslagen worden op grond van 1 van de 8 redenen van ontslag zoals in de wet is opgenomen. Een werkgever moest 1 van de gronden goed onderbouwen om een rechter de arbeidsovereenkomst te laten ontbinden. Nu mag een werkgever verschillende zogenoemde ontslaggronden met elkaar combineren. Dit is de zogenoemde ‘ontslagcocktail’.
   
   De periode waarin een werkgever drie tijdelijke contracten mag geven wordt verlengd van 2 naar 3 jaar. Dit is de zogenoemde ketenregeling. De ketenregeling moet de werkgever een vorm van flexibiliteit geven om onregelmatig werk beter op te kunnen vangen. Tussen de tijdelijke contracten mag in specifieke sectoren – zoals seizoensarbeid - maximaal 3 maanden zitten. In andere gevallen is dat 6 maanden. Deze wijziging geldt overigens niet voor het onderwijs, omdat daar vaak met invalkrachten wordt gewerkt.

3. Oproepkrachten 4 dagen van tevoren oproepen

   Voor oproepkrachten geldt dat zij minstens 4 dagen van tevoren moeten worden opgeroepen voor werk. Wordt het werk in die 4 dagen afgezegd, dan heeft de oproepkracht alsnog recht op het loon. Doel van deze regeling is dat oproepkrachten niet continu verplicht paraat moeten staan voor hun werkgevers

4. Wijziging werkeloosheidspremie voor werkgevers

   De werkgever moet een hogere werkeloosheidspremie (WW-premie) betalen voor een werknemer met een tijdelijk contract en een lagere WW-premie voor een werknemer met een vast contract

5. Verandering voor payrollers

   Vanaf 1 januari 2020 moeten payrollers minstens net zoveel betaald krijgen als hun collega’s van het bedrijf waar zij voor werken. Dat geldt ook voor de pensioenregeling als er een pensioenregeling is.
   
   Door de arbeidsvoorwaarden van payrollers en werknemers met een contract gelijk te trekken, moet het met de komst van de WAB niet meer mogelijk zijn dat deze 2 groepen onbedoeld met elkaar concurreren. Het mag in elk geval geen besparingsmiddel meer zijn.

Senior jurist Arbeidsrecht Malou Rooimans van Stichting Achmea Rechtsbijstand over de wet Arbeidsmarkt in balans (WAB):

“Ik ben benieuwd hoe de wet Arbeidsmarkt in balans in de praktijk wordt gebracht. Aan de ene kant wordt er aangestuurd op ‘vast wordt minder vast’ om een vast contract toegankelijker te maken, aldus minister Koolmees. Aan de andere kant wordt de periode waarin 3 tijdelijke contracten elkaar mogen opvolgen verlengd van 2 naar 3 jaar. Hierdoor lijkt een vast contract juist verder weg.”